بـدون تـردید ضد عفونـی و استـریل كردن ابزار و وسایل بیمارستانـی یكی از مهمترین راههای جلوگیری از انتشار عفونت های بیمارستانی میباشد.
CSSD (Central Supply Sterilization Department) یا دپارتمان استریل مركزی مكانی است كه بـراساس تعداد تختها و ابعاد بیمارستانی تعیین شده و هدف آن متمركز كردن مسئولیـت و كار استریل در مكانی است كه دارای تجهیزات و پرسنـل مناسبـی جهت این کار باشد و همین امر باعث شده حجم كار پرستـاران داخل بخشها به جـهت پكینگ و استریـل و همچنیـن هزینـه های خریـد برای تهیه وسائل و دستگاههای استریلیزاسیون كاهش یافته و این مهم توسط افراد آموزش دیده و مجرب انجام شود. اهمیت این واحد تا آنجا میباشد كه بدون این مركز هیچگونه عمل جراحی، ترمیم پوست، كارهای تشخیصی، پانسمانها،... انجام نمی شود. وظیفه این بخش تدارك طیف وسیعی از اقلام استریل و ضدعفونی شده برای بخشها و سایر قسمتهای درمانی میباشد.
از اصول مهم در قسمت CSSD اطمینان از كیفیت كامل عملیات سترون سازی و گند زدایی است. بر اساس همین اصول و موارد ذكرشده، قسمت CSSD در حال بهره برداری از پیشرفته ترین اصول، روشها و دستگاههاست، بطوریكه مشابه آن در هیچ مركز دیگری در شهر اصفهان و شهرستانهای اطراف موجود نمیباشد.
سیستم ساختمانی بخش CSSD مطابـق با اصـول استانـدارد و شامل سه قسمت مجزا از هم میباشد:
- قسمت آلوده
- قسمت تمیز (پكینگ)
- قسمت استریل
در نگاه كلی وسایل آلوده پس از تحویل، شسته و ضد عفونی شده، سپس مراحل بسته بندی و بعد از آن استریل شدن وسیله انجام و تحویل بخش مربوطه میشود.
در این واحد وسایل غیر استریل از سایر بخشهـا توسط اتاق تحویل وسایل غیراستریل، گرفته میشود. وسایل اتاق عمل مركزی، آنژیو گرافی و اتاق عمل زنان از طریق آسانسور غیر استریل تحویل این قسمت میشود. بعد از قرار دادن در سبدهای مخصوص دستگاه واشینگ (ست شوی) با استفاده از برنامه های نرم افزاری و روشهای مختلف شستشو، با استفاده از یك نوع ماده اسیدی و یك نوع ماده بازی وسائل شستشو و ضد عفونی و سپس خشك میشود. بعد از انجام شستشو وسایل توسط قسمت تمیز یا پكینگ CSSD از دستگاه خارج میشود. بعد از كنترل مراحل شستشوی وسایل، ستها توسط همكاران پك و آماده برای استریلیزاسیون میشود.
وسائل دیگر مثل گازها و وسایل جانبی مورد نیاز جهت اعمال جراحی نیز در این قسمت پك و آماده استریل شدن میشود. وسایل ظریف و تک هم به صورت پک های شفاف استریل میشوند.
در این قسمت وسایل در اتوكلاو گذاشته شده و طبق برنامه خاص دستگاه، استریلیزاسیون بر اساس نوع وسیله انجام میشود. بعد از انجام این مرحله وسایل استریل شده توسط پرسنل منطقه استریل از دستگاه خارج و بر روی قفسه های مخصوص وسایل استریل در این قسمت قرار داده میشود. بخشها از طریق اتاق تحویل وسایل استریل، وسایل استریل شده را دریافت می‌کنند. اتاق عمل و آنژیوگرافی از طریق آسانسور استریل وسایل را دریافت می نمایند.
از تجهیزات استریل در این مرکز می توان اتوکلاوهای بخار- اتوکلاو پلاسما – اتوکلاوهای فرمالدئید- اتیلن اکساید (که از دستگاههای فوق بی نظیر در شهر اصفهان میباشند) را نام برد.